7.2.3 Etîk li design lêkolîn

Etîk wê ji xema cîran jî ji bo xema navendî bar û ji ber vê yekê dê bibe mijara lêkolînê.

Di temenê dîjîtal de, etnîkî dê pirsgirêkek navendî ya lêkolînê vedigirin. Ew e, di pêşerojê de, em ê ji bo çi bikin û bêtir çi bikin çi bikin. Wekî ku ev dibe, ez hêvî dikim ku rêbazên bingehîn ên zanistên sosyalîst û nêzîkî nêzîkî zanistên danûstendvanên daneyên dahatîk dê li hember tiştek li ser bingeha nimûneyên bingehîn tê gotin. Di heman demê de ez hêvî dikim ku wekî ethics zêde dibe navendî, ew ê wek mijara lêkolînê ya rêbazê mezin dibe. Bi gelemperî ku lêkolînerên sosyalê niha nuha û enerjiyê ji bo rêbazên nû yên ku bi texmînên rastîn û rastîn zêdetir rast e, ez hêvî dikim ku em ê jî karibin rêbazên ku bi etnîkî bêtir berpirsiyar in. Ev guhertin dê ne tenê ji ber ku lêkolîneran bi awayekî etnîkî re wek xurt bikin, lê ji ber ku ew bi derheqê ethicsên ku bi lêkolîna sosyalê dikin dikin dikin.

Nimûne ji vê demokrasiyê veguhestina (Dwork 2008) cudahiyê (Dwork 2008) . Bifikirin ku, ji bo nimûne, nexweşxaneyek raportên tendurustî hebin û lêkolîner dixwazin ku di van dane de ramanên fêm bikin. Di encamên taybet de ji bo taybetmendiyên her kesek hîn dibe ku di nav rîskê de fêrbûna kêmînek algorithmên cuda yên lêkolîner ên ku di derheqê taybetmendiyên taybet de hîn dikin. Pêşveçûna van taybetmendiyê-parastina algorithm deverek lêkolînek çalak bûye; Dwork and Roth (2014) ji bo dermankirina pirtûka pirtûkê bibînin. Siyaseta taybetmendiyek eşkere ye ku civakê lêkolînek di astengiya etîkî de bikişînin, ew di projeyê lêkolînek veguherînin, û paşê pêşveçûnê bikin. Ev rengek e ku ez difikirim em ê di lêkolînên din ên lêkolîner ên sosyalê de bêhtir bibînin.

Wekî ku hêza lêkolîner, piranîya hevkariya bi şîrket û hikûmetê, berdewam dibin, ew dê pirsgirêkên etîkî yên berbiçav ne zehmet dibe. Ev tecrûbeya min e ku zanistên zanist û zanistên civakî yên ku ev pirsgirêkên etîkî yên ku ji dorpêçê ve were avêtin dibînin. Lê, ez difikirim ku dê ji ber stratejiyeke bêhtir bibe bêhtir bêhtir bibe. Em wek, civaka, dikare dikare pirsgirêkên ku em diçin û ji wan re afirandin û hewldanên ku û em hewceyê pirsgirêkên lêkolînê yên din bikin.