5.1 Faatomuaga

o Wikipedia ofoofogia. A galulue vaega tele lava o tagata e ofo foafoaina a Encyclopedia mananaia o loo maua i tagata uma. o le malamalama fou o le ki i le manuia o le Wikipedia; ae, o se ituaiga o galulue fou. O le tausaga komepiuta, mea e lelei ai, e mafai ai ona tele o ituaiga fou o galulue. O lea la, e tatau ona tatou ole atu i le taimi nei: mea faasaienisi tetele faafitauli-faafitauli e le mafai ona tatou foia taitoatasi-e mafai ona tatou foia i le taimi nei faatasi?

Galulue Faatasi i le sailiga o se mea fou, o le ala. O le a fou, ae peitai, e faapea o le tausaga faafuainumera e mafai ai ona galulue faatasi ma le a tele tele ma sili atu seti eseese o tagata: o le faitau piliona o tagata i le lalolagi i le faaaogaina o le Initoneti. Ou te faamoemoe o nei collaborations misisā fou o le a gauai taunuuga ofoofogia e le na ona o le aofai o tagata e aofia ai ae faapea foi ona o lo latou eseese tomai ma vaaiga. E mafai faapefea ona tatou faaaoga e tagata uma faatasi ai ma se sootaga Initoneti i lo tatou faagasologa o le suesuega? Le a le mea e mafai ona e faia i le 100 fesoasoani suesuega? Le a le mea e uiga i le 100,000 collaborators tomai?

E tele ituaiga o vaega tele galulue, ma komepiuta saienitisi e masani lava e faatulaga i latou i se vaega tele numera e faavae i luga o latou uiga faapitoa (Quinn and Bederson 2011) . I totonu o lenei mataupu, ae peitai, ou te alu e tuufaavasega galuega faatino vaega tele galulue e faavae i le auala e mafai ona faaaogaina i latou mo suesuega faaagafesootai. Aemaise, ou te manatu e fesoasoani e iloa ai le va o le tolu ituaiga o galuega faatino: fuafua tagata, valaau tatala, ma tufatufaina le aoina o faamatalaga (Ata 5.1).

Ou faamatalaina nei ituaiga o le tasi i le tele auiliili mulimuli ane i le mataupu, ae mo le taimi nei ou te faamatala faapuupuu taitasi. Human galuega fuafuaina ua fetaui lelei mo faafitauli faigofie-galuega-tele-fua e pei o le faailogaina se miliona ata. O nei o galuega i le ono mafai ona faia ua mavae e fesoasoani malaga suesuega. e le manaomia ai saofaga tomai e faatatau i le galuega, ma le galuega faatino faaiu e masani lava o se averesi o le saofaga a uma. O se faataitaiga lauiloa o se galuega faatino fuafua tagata o aniva pa manu, pe afai o se selau afe tagata e ofo fesoasoani tagata e suʻesuʻeina fetu faavasega a miliona aniva. Tatala galuega valaau ua fetaui lelei mo le faafitauli lea o loo e vaavaai mo tala na tusia ma tali e leʻi mafaufauina e tuufaatasia manino fesili. O nei o galuega i le ono aafia mavae fesili aumea. Saofaga e oo mai i tagata o loo i ai tomai e faatatau i le galuega faapitoa, ma o le galuega faatino faaiu e masani lava o le mea sili o le saofaga uma. O se faataitaiga lauiloa o se valaau tatala o le Taui Netflix, lea o le faitau afe o saienitisi ma hackers galue e atiina ae algorithms fou e valoia tagata e faaaogāina auaunaga 'faatulagaga o ata tifaga. Mulimuli ane, tufatufaina faamatalaga aoina galuega faatino ua fetaui lelei mo le aoina o faamatalaga fua-tele. O nei o galuega i le ono mafai ona faia ua mavae e fesoasoani malaga suesuega po o suesuega kamupani suesuega. Saofaga e masani lava e oo mai i tagata o loo i ai le avanoa i nofoaga e faia suesue le, ma le oloa mulimuli o se tuufaatasiga faigofie o le sao. O se faataitaiga lauiloa o le a tufatufaina faamatalaga aoina o eBird, lea o le faitau selau o afe o tagata e ofo saofaga lipoti e uiga i manu felelei latou vaai.

Ata 5.1: schematic Misasa galulue. O lenei mataupu o loo faapitoa i ituaiga autu e tolu o le vaega tele galulue: fuafua tagata, valaau tatala, ma tufatufaina aoina faamatalaga. Sili masani, galulue vaega tele tuufaatasia manatu mai le fanua e pei o tagatanuu saienisi, crowdsourcing, ma le poto uma lava.

Ata 5.1: schematic Misasa galulue. O lenei mataupu o loo faapitoa i ituaiga autu e tolu o le vaega tele galulue: fuafua tagata, valaau tatala, ma tufatufaina aoina faamatalaga. Sili masani, galulue vaega tele tuufaatasia manatu mai le fanua e pei o tagatanuu saienisi, crowdsourcing, ma le poto uma lava.

Galulue Misasa se ​​umi, talafaasolopito mauoa i le fanua e pei o le saienisi o fetū (Marshall, Lintott, and Fletcher 2015) ma le siʻosiʻomaga (Dickinson, Zuckerberg, and Bonter 2010) , ae e lei masani i le sailiga o le lautele. Ae peitai, e ala i le faamatalaina o galuega faamanuiaina mai isi fanua ma le tuuina atu o ni nai mataupu faavae autu faatulagaina, ou te faamoemoe e faatalitonu oe o mea e lua. Muamua, e mafai ona harnessed galulue vaega tele mo suesuega faaagafesootai. Ma, lona lua, o tagata suesue oe na le a mafai ona faaaoga vaega tele galulue e foia ai faafitauli na muamua na foliga mai na le mafai. E ui lava e masani ona faalauiloa vaega tele le galulue faatasi o se auala e faasaoina ai tupe, e sili atu nai lo lena. A o le a ou faaali, e le na o le faatagaina misisā galulue i tatou e faia taugofie suesuega, e mafai ai ona tatou faia le mea sili suesuega.

I le mataupu o loo i lalo, mo ituaiga autu e tolu taitasi o le vaega tele le galulue faatasi, o le a ou faamatala se faataitaiga prototypical; faaalia ai manatu faaopoopo e taua i nisi faataitaiga; ma iu ai ina faamatala pe mafai faapefea ona faaaogaina lenei pepa o le vaega tele galulue mo suesuega faaagafesootai. O le mataupu o le a faaiu atu i mataupu faavae e lima e mafai ona fesoasoani ia te oe fuafuaina au lava galuega galulue vaega tele.